در ادامه فشارها به مهاجران اهل افغانستان در ایران، ولی‌الله بیاتی، سخنگوی کمیسیون امور داخلی مجلس گفت بر اساس طرح ساماندهی اتباع خارجی، دیگر چیزی به عنوان اقامت دائم اتباع در ایران وجود ندارد و تنها سه نوع اقامت موقت شامل یک ساله، سه ساله و احتمالا هفت ساله پیش‌بینی شده است.
بیاتی روز شنبه ۱۴ مهر خبر داد طرح ساماندهی اتباع خارجی و اساسنامه سازمان ملی مهاجرت در دستور کار کمیسیون امور داخلی مجلس قرار دارد.
او با بیان اینکه طرح تاسیس سازمان ملی مهاجرت با حضور کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس، دولت، وزارت کشور، اداره اطلاعات و اطلاعات سپاه در کمیسیون امور داخلی مجلس در دست بررسی است، افزود تاکنون بیش از ۲۰ بند از این طرح به تصویب رسیده است.
بیاتی با اشاره به برخی جزییات این طرح گفت: «بر اساس این طرح ما به مهاجرینی که وارد کشور می‌شوند، پس از اسکن عنبیه چشم، یک کارت می‌دهیم که همه خدمات مورد نیاز او با این کارت ارائه می‌شود و فرد مهاجر باید آن را تا زمان خروج از کشور به همراه داشته باشد.»
محمد رشیدی، عضو هیات رییسه مجلس، در جلسه علنی روز ۲۱ مرداد از وصول طرح اصلاح قانون مربوط به «ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران» خبر داد.
در بند سوم این طرح به «الحاق پنج تبصره به ماده ۱۶ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران» و در بند پنجم آن به «مبارزه با قاچاق انسان، مهاجرین و اعضای بدن و مجازات عبور غیرمجاز از مرزهای کشور» اشاره شد اما جزییات بیشتری درباره این موارد در اختیار رسانه‌ها قرار نگرفت.
سخنگوی کمیسیون امور داخلی مجلس در ادامه اظهارات خود با بیان اینکه طبق تصمیم اعضای کمیسیون، مقوله اقامت به‌صورت موقت دیده شده، گفت: «ما به دنبال آن نیستیم که اتباعی که در کشور حضور دارند، رسوب کنند و ماندگاری‌شان بالا برود و بر اساس طرح مذکور دیگر چیزی به عنوان اقامت دائم اتباع در ایران نداریم.»
بیاتی با بیان اینکه اتباع برای ماندن در کشور و فعالیت به‌عنوان نیروی کار نیاز دارند تا کارفرما آن‌ها را ضمانت کند، افزود: «از دیگر مباحث ذکر شده در طرح ساماندهی اتباع، تقسیم آن‌ها یه سه گروه نیروهای کار، افراد سرمایه‌گذار یا محصلین است.»
به گفته بیاتی، پس از انجام رسیدگی‌های لازم به این طرح، گزارش کمیسیون در سامانه مربوط به نمایندگان مجلس بارگذاری می‌شود تا پس از ثبت نظرات نمایندگان، طی هفته‌های آینده در دستور کار صحن مجلس قرار بگیرد.
بیاتی در پاسخ به اینکه آیا بر اساس این طرح، ممنوعیت اقامت اتباع خارجی در برخی از استان‌ها و شهرهای کشور همچنان وجود خواهد داشت، گفت این موضوع تحت عنوان آمایش سرزمینی در طرح مذکور آمده و بر عهده شورای هماهنگی استان‌ها گذاشته شده است.
احمدعلی گودرزی، فرمانده مرزبانی فراجا، روز ۲۲ مرداد امسال اعلام کرد سیاست جمهوری اسلامی این است که «اتباع غیرمجاز» باید تا پایان سال ۱۴۰۳ کشور را ترک کنند.
او در این باره گفت: «ما کشور مهمان‌نوازی هستیم. این افراد مدت‌هاست از همه امکانات در کشور ما استفاده کرده‌اند اما دیگر باید از کشور خارج شوند.»
گودرزی دو روز پس از آن، از آغاز طرح جدید انسداد مرزها از نیمه دوم امسال خبر داد.
برخی ناظران این طرح را در ادامه سیاست‌های مهاجرستیزانه جمهوری اسلامی، به‌‌ویژه علیه شهروندان اهل افغانستان می‌دانند.
در ماه‌های گذشته گزارش‌های بسیاری از افزایش رد مرزهای غیر‌قانونی، همراه با برخوردهای شدید با مهاجران اهل افغانستان در ایران منتشر شده است.
به گزارش افغانستان‌اینترنشنال، تعداد قابل ملاحظه‌ای از افغان‌ها پس از به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان، به ایران مهاجرت کردند.
تعداد زیادی از این مهاجران، زنان و دخترانی هستند که از حق آموزش و کار در افغانستان محروم مانده‌اند.
بخشی دیگر از مهاجران، نظامیان و کارمندان حکومت پیشین هستند که از ترس انتقام‌جویی طالبان به ایران فرار کرده‌اند.
شماری از مهاجران نیز به دنبال بحران اقتصادی و بیکاری گسترده در افغانستان تحت کنترل طالبان، برای کار کردن راهی ایران شده‌اند.
در ماه‌های اخیر فشار نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی و شماری از شهروندان ایران بر مهاجران اهل افغانستان افزایش یافته و موارد قابل توجهی از حملات به مهاجران گزارش شده است.