همزمان با سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران، خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی به نقل از دیپلماتهایی که نامشان را اعلام نکرد، گزارش داد که کشورهای اروپایی به این آژانس فشار میآورند تا در نشست بعدی شورای حکام قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی صادر کند.
به گزارش رویترز، در حالی که جهان در انتظار بازگشت دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب ایالات متحده است، قدرتهای اروپایی نیز در صدد هستند تا تهران را بهدلیل همکاری نکردن با آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحت فشار قرار دهند.
چنین قطعنامههایی تنش دیپلماتیک با جمهوری اسلامی را افزایش میدهد. حکومت ایران، در واکنش به قطعنامهها و انتقادهای قبلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، فعالیتهای هستهای خود را افزایش داده و مانع فعالیت بازرسان ارشد این آژانس شده است. این اقدامات بهنوبه خود نگرانیهای غرب را در مورد برنامه هستهای جمهوری اسلامی افزایش داده است.
رویترز به نقل دیپلماتهای آشنا با موضوع گزارش داده است که قدرتهای اروپایی خواستار صدور قطعنامهای هستند که آژانس بین المللی انرژی اتمی را موظف میکند تا علاوه بر گزارشهای سه ماهه عادی خود، گزارشی موسوم به «گزارش جامع» درباره فعالیتهای هستهای ایران تهیه و منتشر کند که در آن با جزییات بیشتری به مسائل مورد اختلاف، از جمله ردیابی اورانیوم در سایتهای اعلامنشده تمرکز شده باشد.
به گفته این دیپلماتها، هدف از تصویب این قطعنامه این است که حکومت ایران را وادارد که به میز مذاکره برای موافقت با محدودیتهای جدید در فعالیتهای هستهای خود در ازای لغو تحریمها بازگردد.
یک دیپلمات اروپایی گفت: «نگرانیهای ما در مورد فعالیتهای هستهای ایران کاملا روشن است. درخواست از آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای یک گزارش کامل، طبیعی است. بریتانیا و آلمان برای دستیابی به یک قطعنامه فشار می آورند.»
به گفته دیپلماتها، ایالات متحده بهدنبال تصویب این قطعنامه نبوده است، اما همچنان انتظار میرود که از آن حمایت کند، همانطور که پیش از این در ماه ژوئن در نهایت از قطعنامه سه کشور اروپایی حمایت کرد.
به نوشته رویترز، در حال حاضر نیز سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه سرگرم مذاکره با دولت جو بایدن هستند که آخرین ماههای خود را سپری میکند.
این اقدامات در حالی انجام میگیرد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بهدنبال دستیابی به توضیحات و پاسخهای جمهوری اسلامی درباره آثار اورانیوم در سایتهای اعلامنشده و متقاعد کردن رهبران جمهوری اسلامی برای گسترش نظارت آژانس بر فعالیتهای هستهای تهران است، و به نوشته رویترز علاقهای به تهیه و انتشار یک گزارش جامع ندارد.
گروسی شهریور ماه گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به سوالی درباره امکان تهیه گزارش جامع گفت: «ما در شرایط واقعی، چنین گزارشی را ارائه میدهیم. رویکرد من این است که در حال حاضر سعی کنم مسائل را حل کنم و چشماندازی از یک اقدام تنبیهی در آینده نداشته باشم. ایده من این است که اکنون تلاش کنم تا همکاری صورت بگیرد.»
روابط پرتنش
گروسی روز چهارشنبه، ۲۳ آبان، برای گفتگو و اولین دیدارش با مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی وارد تهران شد. پزشکیان امیدوار است گروسی به خروج تهران از بنبست طولانی پیش آمده در مورد موضوعات کلیدی کمک کند.
یک مقام ارشد جمهوری اسلامی که نامش اعلام نشده، در گفتوگو با رویترز، ضمن تاکید بر تناقض بین هدف گروسی برای گرفتن امتیاز فوری و هدف قدرتهای غربی برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی برای مذاکره بر سر پذیرش محدودیتهای هستهای در سال آینده، گفت که ممکن است تهران در واکنش به قطعنامه آژٰانس محدودیتها در همکاریهای دیپلماتیک و فنی با این نهاد سازمان ملل متحد را افزایش دهد.
این درحالی است که یک هفته پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، رسانههای حکومتی در ایران در روز سهشنبه به نقل از پزشکیان نوشتند که تهران نمیتواند دشمن سرسخت خود، ایالات متحدهُ را نادیده بگیرد و باید «با دشمنان خود با بردباری برخورد کند.»
در سوی مقابل، ترامپ سهشنبه گذشته، ۱۵ آبان، پس از انداختن رای خود به صندوق گفت:« ما بهدنبال ضربه زدن به ایران نیستیم، اما آنها نمیتوانند سلاح هستهای داشته باشند.
تا کنونی گزارشی مبنی بر برنامهریزی تیم ترامپ برای مذاکره با جمهوری اسلامی گزارش نشده است و در مقابل، رییسجمهوری منتخب، مجموعهای از چهرههایی را برای سمتهای کلیدی در دولت خود انتخاب کرده که همگی خواهان فشار هرچه بیشتر و رویکردی قاطعتر علیه جمهوری اسلامی هستند.