پژوهش‌گران طوفان‌های ژئومغناطیسی عظیمی را در قطب‌های مشتری شناسایی کردند که به اندازه زمین و شبیه به گردباد هستند و در بازه‌های زمانی کوتاه، ظاهر و سپس ناپدید می‌شوند. این پدیده با میدان مغناطیسی مشتری ارتباط دارد و دانشمندان را به مطالعه عمیق‌تر این سیاره واداشته است.
تصاویر فرابنفش گرفته شده از مشتری، طوفان‌های ژئومغناطیسی در قطب‌های این سیاره را نشان می‌دهند که به اندازه زمین هستند.
این پدیده که نخستین بار توسط تلسکوپ فضایی هابل در دهه ۱۹۹۰ شناسایی شد، اکنون با بررسی تصاویر جدید از سوی پژوهش‌گران در مقاله‌ای در مجله نیچر استرونومی، بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است.
این طوفان‌ها که به‌صورت «بیضی‌های تاریک فرابنفش» پدیدار می‌شوند، بیشتر در قطب جنوبی مشتری دیده شده‌اند و به نظر می‌رسد با فرآیندهای پیچیده‌ای در میدان مغناطیسی این سیاره مرتبط باشند.
این طوفان‌ها تنها در طول‌موج‌های فرابنفش قابل مشاهده هستند و به دلیل جذب بیشتر نور فرابنفش نسبت به مناطق اطراف، به‌صورت لکه‌های تاریک ظاهر می‌شوند. آن‌ها در لایه‌ای از مه در قطب‌های مشتری قرار دارند و در مناطقی زیر شفق‌های قطبی این سیاره تشکیل می‌شوند.
تصاویر گرفته شده توسط هابل بین سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۲۲، هشت طوفان تاریک در قطب جنوبی و تنها دو گردباد مشابه در قطب شمالی را نشان داده‌اند.
ساز و کار تشکیل طوفان‌ها
پژوهش‌گران معتقدند این بیضی‌های تاریک از سوی گرداب‌هایی در لایه یونوسفر مشتری به وجود می‌آیند. میدان‌های مغناطیسی مشتری در این لایه‌ها با اصطکاک روبرو می‌شوند و گرداب‌هایی ایجاد می‌کنند که مه‌های قطبی را به هم می‌زنند و تراکم آن‌ها را به ۵۰ برابر بیشتر از حد معمول می‌رسانند.
شی ژانگ، یکی از نویسندگان این مقاله، گفت: «این تراکم مه احتمالا ناشی از دینامیک چرخشی طوفان‌هاست و نه واکنش‌های شیمیایی ناشی از ذرات پر انرژی در جو بالایی.»
مشاهدات همچنین حاکی از آن است که این طوفان‌ها طی یک ماه شکل می‌گیرند و در عرض چند هفته از بین می‌روند.
مایکل وونگ، نویسنده ارشد این مقاله، معتقد است مطالعه ارتباط میان لایه‌های مختلف جو در سیاراتی مانند مشتری و زمین یا سیارات فراخورشیدی از اهمیت فراوانی برخوردار است.
این پژوهش نه تنها برای رسیدن به درک بهتری از جو مشتری یاری می‌رساند، بلکه چشم‌اندازهای جدیدی برای مطالعه ساختارهای جوی و میدان‌های مغناطیسی در سیارات دیگر ارائه می‌دهد.